قالب فلزی سقف های بتنی ( دال بتنی )

یک سیستم قالب بندی فلزی سقف ( مدولار ) در حالت کلی از 4 قسمت زیر تشکیل شده است :

الف ) عرضه ی قالب : سطحی است که با بتن تازه در تماس می باشد . امروزه معمولاً از ورق های پلای به عنوان ورق رویه در عرشه ی قالب سقف های بتنی استفاده می شود . به این ترتیب وزن قالب سقف کاهش یافته و نصب آن از مشکلات کمتری برخوردار است . پلای وود ها با داشتن سطحی صاف ، باعث حاصل آمدن سطحی بدون درز و صاف در قسمت زیرین دال خواهند شد .

ب ) تیرچه : تیرچه ها در زیر عرشه ی قالب قرار گرفته و به عنوان تامین کننده تکیه گاه عرضه می باشند . در سیستم قالب های مدولار فلزی ، نقش تیرچه را معمولاً لوله ی داربستی به قطر 5 سانتی متر ایفا می کند .
فاصله ی این لوله ها از هم تابع ضخامت سقف بتنی و بار های وارده از طرف بتن می باشد .

ج ) تیرها : این اعضا در زیر تیرچه ها قرار گرفته و نقش تکیه گاه را برای تیرچه ها ایفا می کنند . در قالب های مدولار فلزی معمولاً از سولجر به عنوان تیر بهره می گیرند . فاصله این اعضا ( سولجر ها ) در زیر سقف ، حدود 1 متر است .

د ) شمع ها : تیرچه ها و تیرها بر روی این عضو ( شمع ها ) تکیه می کنند و بارهای وارده را به سطح زیرین ( زمین یا کف طبقات ) منتقل می کنند در سیستم قالب فلزی سقف های بتنی از شمع های فلزی یا داربست استفاده می کنند . بهره گیری از سولجرهای قوی ( تیرهای قوی ) ، سبب کاهش استفاده از شمع ها می شود ، البته می بایست تحمل با شمع مدنظر قرار گیرد .

 

عرشه ی قالب می بایست مقاومت ، استحکام و صلبیت لازم را در برابر تنش های خمشی و غیره و نیز تغییر شکل های بین تیرچه ها ، داشته باشد . در انتخاب نوع قالب سقف می باید ، هزینه ی مصالح قالب بندی ، تهیه ابزارو تجهیزات مورد نیاز برای ساخت قالب ، نیروی انسانی مورد نیاز و نصب و برچیدن قالب را مدنظر قرار داد . در طراحی و مهاربندی قالب سقف علاوه بر لحاظ کردن نیروهای مختلف از جمله وزن بتن ، وزن مجموعه ی قالب ، وزن افراد بر روی قالب در حینکار و غیره ، می بایست نیروهای جانبی مثل باد و ضربات شدید را در نظر داشت .
مقدار حداقل این نیروهای جانبی که باید در طراحی سیستم مهاربندی قالب سقف لحاظ گردد در نشریه « قالب برای بتن » ACI شماره 4 ، آمده است .
قالب های سقف متنوع و مختلف هستند که در ادامه به معرفی سه قالب خواهیم پرداخت .

1 – قالب های میزی سقف : قالب های میزی جزء یکپارچه ترین قالب های سقف می باشند . شکل ( 2 -100 ) . این قالب ها به دلیل یکپارچه بودن ، سریع تر نصب و آماده می گردند . اجزای مختلف این قالب شامل رویه ، پشت بند ، تیرک و پایه یکپارچه می باشند و به طور یکپارچه حمل و نصب می شوند .
حمل و نقل قالب های میزی به وسیله ی جرثقیل های برجی صورت می گیرد که به این عمل در اصطلاح « پرواز قالب » گفته می شود . در شکل (a2-101) قالب میزی پس از عملیات بتن ریزی مشاهده می گردد که هدف ، بیرون کشیدن آن از زیر سقف می باشد .
در شکل (b2-101) ، چرخ متحرکی به داربست نگهدارنده سقف متصل می کنند تا قالب میزی قابل حرکت شود . در شکل (c2-101) بازوهای مکانیکی داربست نگهدارنده سقف جمع شده و در شکل (d2-101) پس از آنکه اکثریت قالب میزی بیرون آمد به وسیله جرثقیل به پرواز در آمده و در صورت نیاز به بالای طبقه حمل خواهد شد .

2 – قالب های یکپارچه ی سقف : چناچه ابعاد دال به صورت تیپو نیاز به سرعت زیاد در کار قالب بندی سقف باشد ( همچنین جرثقیل برای حمل و نقل قطعات سنگین وجود داشته باشد ) از قالب هایی که بتواند یک چشمه دال ( سقف بتن آرمه ) را به شکل یکپارچه قالب بندی کند بهره می گیرند . در شکل ( 2 – 102 ) دو نمونه از قالب ها مشاهده می گردد .

3 – قالب های پانلی : در این روش از پانل های پیش ساخته استفاده می شود . شکل ( 2 – 99 ) این قالب ها را نمایش می دهد . در واقع یک واحد پانل ، صفحه ی رویی به انضمام پشت بند های مربوط را تشکیل می دهد . این پانل ها ، همان پانل های به کار رفته در قالب دیوار می باشد . رویه قالب ها می تواند چند لایی و یا فلزی باشد همچنین کلاف و پشت بند طبق صلاحدید ناظر و تابع شرایط ( مثل بارهای وارده و دهنه ی قالب ) می تواند چوبی با فلزی باشد . اجرای این قالب بدین طریق است که ، تیرک ها مستقر می کنند و به وسیله ی بست ها و اتصالات مناسب ، مجموعه ی پانل های انداخته شده روی تیرک ها را یکپارچه می کنند به نحوی که ما بین دو پانل درزی وجود نداشته باشد و کاملاً همه ی درزهای پانل های کنار هم آبند شوند . پس از تکمیل قالب سقف ، شروع به آرماتور بندی دال بتنی می نمایند . قابل ذکر است مجموعه ی قالب می بایست قبل از آرماتوربندی دال و قبل از بتن ریزی تراز و کنترل گردد . ( قالب کف تراز شمع ها شاقولی باشد . )

4 – قالب های تونلی ( قالب دیوار و سقف توام ) : قالب دیوار و سقف در این سیستم قالب بندی یکپارچه می باشد و پس از استقرار قالب در محل مورد نظر ، آرماتور بندی دیوار ( در صورت دیوار برشی بودن ) و سقف انجام گرفته و پس از کنترل مجموعه ی قالب ، بتن ریزی دیوار و سقف به طور یکپارچه انجام می گیرد . سرعت انجام کار این قالب ها به دلیل اجرای همزمان دیوار و سقف بیشتر از قالب های میزی است . قالب های تونلی به زمان بیشتری برای قالب برداری نیاز دارند .

5 – ساخت سقف های مجوف بتنی با بهره گیری از کلاهک فولادی ( شرکت ceco ) : ساخت سقف های مذکور به روش های مختلفی وجود دارد که در زیر به 2 نمونه آن اشاره می شود .
برای احداث دال مجوف دوطرفه از واحد های کلاهک فولادی بهره می گیرند . این کلاهک ها از فولاد و به شکل یکپارچه ساخته شده است و در هر چهار طرف دارای لبه است و در هر چهار طرف دارای لبه است و موقع نصب می باید لبه های کلاهک با یکدیگر مماس شده و به وسیله ی میخ در جای خود تثبیت شوند . ابعاد کلاهک های فولادی به شکل مربع های مدولار بوده ودر دو نوع 2 فوتی و 3 فوتی هستند که در اشکال ( 2 – 103 ) مشاهده می گردد .
کلاهک های فولادی به کمک وارد کردن فشار هوا در حفره ای که در هر واحد تعبیه گردیده است از بتن جدا می شوند . این سقف « وافل دو طرفه یا لانه زنبوری » نام دارند .
البته این نوع کلاهک ها به جنس فایبر گلاس ( شرکت ceco ) و در ابعاد مختلف وجود دارند .

6 – قالب های پلاستیکی ( کلاهک پلاستیکی ) ساخت MFG : این قالب ها برای اجرای سقف های بتنی با تیرچه های یک طرفه و دو طرفه استفاده می گردد . از مزایای استفاده از قالب های مذکور دچار زنگ زدگی نشدن و حاصل شدن سطحی صاف برای بتن سقف می باشد همچنین قالب های پلاستیکی ، سبک و مقاوم در مقابل ضربه می باشند . قالب های پلاستیکی معمولاً بر روی یک عرشه ی صلب نصب می گردند ؛ به طریقی که لبه ی آنها را در پایین و در کنار یک قالب دیگر قرار می دهند . برای تثبیت قالب های پلاستیکی بر روی عرشه ی قالب ، در گوشه ی محل اتصال چهار عدد قالب پلاستیکی ، یک میخ سر پهن در عرشه ی قالب کوبیده می شود . چناچه قالب ها با دقت خاص مورد استفاده قرار بگیرند 25 مرتبه یا بیشتر قابل استفاده هستند . این قالب ها مانند قالب های کلاهک فولادی ، با فشار باد ما بین قالب و بتن از سقف جدا می گردند . چنانچه سطح قالب پلاستیکی در اثر قالب برداری مخدوش شود توسط پلاستیک قابل ترمیم است .

شمع های افقی تامین کننده تکیه گاه عرشه
شمع های افقی به عنوان تامین کننده تکیه گاه عرشه یا تیرچه های قالب دال به کار می روند و طول آنها قابل تنظیم است . انتهای شمع های افقی می تواند بر روی تیرهای اصلی فلزی ، تیرهای بتنی ، تیرهای موقت ، دیوارها وجک های قائم قرار گیرد . شمع های افقی برای دهانه های با طول بیش از 5/7 متر بدون احتیاج به تکیه گاه میانی قابل استفاده می باشند . شمع افقی از دو قسمت تشکیل شده ؛ خرپای مشبک با مقطع مثلثی ، به همراه ورق متصل به خر پا که به صورت تلسکوپی در مقطع مشبک دیگر حرکت کرده و طول مورد نظر ایجاد می نماید . در انتهای شمع زبانه ی افقی وجود داشته که اتکای شمع افقی را به تکیه گاه متصل و محکم می کنند . در اجرای قالب بندی سقف ، پس از نصب تیرچه ها استقرار می یابد و پس از کنترل مجموعه قالب دال ( از نظر تراز بودن عرشه و شاقول بودن شمع های فلزی قائم ) بتن ریزی دال انجام می گیرد . پس از خودگیری بتن و به مقاومت رسیدن آن ، گوه ی شمع های افقی در تکیه گا هها برداشته شده و به این طریق شمع افقی به صورت تلسکوپی جمع گردیده و از روی تکیه گاه خارج می شود .

7 – قالب سقف های پوسته ای استوانه ای : این قالب تشکیل شده است از عرشه ی قالب به انضمام اعضایی که آن را نگه می دارد و « داربست طاق » نام دارد . عرشه ی این قالب ها میتواند از پلای وود 8/5 اینچ یا ¾ اینچ باشد که بر روی تیرچه ها قرار می گیرد . تیرچه ها نیروی واردها سوی عرشه را به پشت بندهایی که به شکل قوس در آمده اند منتقل می نمایند . پشت بندها بهتر است روی تیرهایی قرار بگیرند ( مانند سولجر های فلزی ) و شمع های قائم فلزی زیر تیرها قرار بگیرد . شمع های مذکور ممکن است از نوع جک سقفی یا داربست باشند .

بعد از این که بتن به مقاومت لازم رسید برای جدا کردن عرشه از دال بتنی ، قالب را چند سانتی متر پایین می آورند و چنانچه اعضای زیر قالب امکان تحرک داشته باشند مجموعه قالب را از موقعیت فعلی خارج نموده و به موقعیت جدید هدایت کرد . برای قالب بندی سقف ها استوانه ای معمولاً از قالب های فلزی مدولار کمانی به همراه لوله های نورد شده ( که این لوله ها با شعاع مناسب و معین انحنا داده شده اند ) استفاده می نمایند . جدای مهاربندی ناحیه ی بالای جک ها ، قسمت زیر قالب قوسی را می توان توسط اعضای خرپای تقویت نمود تا از تغییر شکل های احتمالی عرشه جلوگیری کرد . نکته آخر آن که داربست طاق زیر قالب ، می بایست دارای مهار بندی افقی و عمودی مناسب و کافی ( در هر دو امتداد طولی و عرضی ) بوده باشد و اتصال تیرها ( سولجرهای فلزی ) به شمع های قائم فلزی می باید کامل و دقیق انجام پذیرد .
جهت سهولت در قالب برداری ، رویه ی در تماس با بتن همه ی قالب ها می بایست با روغن های مناسب چرب شده باشند .

تماس با میلینیوم

تلفن تماس 22844259 - 021 (98+)
تلفن تماس 22844259
فکس 22869149 - 021 (98+)
پست الکترونیکی info.megr@gmail.com